بررسی و تعیین تأثیر رطوبت و دمای دانه بر خواص مکانیکی فشاری دانة برنج قهوه ای

شناخت خواص گسیختگی دانة برنج و اثر رطوبت و دما بر آن در تحلیل و پیش­بینی رفتار شکستگی آنها در هنگام انتقال و فراوری، مهم است.  مقادیر این خواص همچنین برای طراحی دقیق ماشین آلات برنج کوبی به­منظور کمینه کردن صدمات ضروری است.  در این تحقیق، خواص مکانیکی فشاریدانه های دو رقم برنج قهوه ای هاشمی و خزر در رطوبت ها و دماهای متفاوت مطالعه شد.  آزمایش ها در دو حالت بارگذاری فشاری شامل آزمون فشار دانة کامل و آزمون فشار محوری روی نمونه­های استوانه­ای از دانه در سه سطح رطوبت (2/10، 2/12، و 25/13 درصد بر پایة تر) و چهار سطح دمای دانه (35، 45، 55، و 65 درجة سانتی­گراد) بررسی شد.  در آزمون فشاری دانة کامل، پارامترهای نیروی لازم برای شکست دانه، تغییرشکل در نقطة شکست، انرژی شکست، و مدول الاستیسیته ظاهری اندازه گیری شدند.  در آزمون فشار محوری نمونة استوانه ای نیز تنش و کرنش گسیختگی، مدول چغرمگی، و مدول الاستیسیته فشاریتعیین شدند.  نتایج نشان می­دهند که رطوبت و دمای دانه اثری معنی دار بر مقادیر خواص مکانیکی فشاری برنج قهوه­ای دارند.  مقادیر کلیة خواص مکانیکی، به­جز کرنش گسیختگی فشاری، با کاهش رطوبت و دمای دانه افزایش نشان می­دهد.  نتایج تجزیة واریانس داده ها نشان می­دهد که رقم تأثیری معنی دار بر کلیة خواص گسیختگی فشاری ندارد.  برای هر دو رقم مورد مطالعه، مقدار متوسط نیروی لازم برای شکست دانه های برنج قهوه ای در محدودة 01/37 تا 96/89 نیوتن متغیر بود.  در ضمن، در این شرایط تغییرات تنش گسیختگی فشاری دانه های این دو رقم در محدودة 43/16 تا 42/42 مگاپاسکال متغیر بود.